Gestart in september vorig jaar heeft het AI Factory-initiatief de ambitie om van Europa "het continent van AI" te maken. Om dit geïntegreerde netwerk van AI-hubs te realiseren, heeft de gemeenschappelijke onderneming EuroHPC (EUROHPC JUtwee oproepen tot het indienen van blijken van belangstelling gelanceerd, die openstaan tot 31 december aanstaande. Na eind 2024 de eerste zeven geselecteerde locaties te hebben aangekondigd, maakte zij vorige week de zes landen bekend die in 2026 de volgende AI-fabrieken zullen huisvesten: Frankrijk, met het geselecteerde AI2F-project, evenals Duitsland, Oostenrijk, Bulgarije, Polen en Slovenië.
Het doel van deze AI-fabrieken is innovatie in Europa te ondersteunen, met name in belangrijke sectoren zoals gezondheidszorg, energie, automotive, defensie, lucht- en ruimtevaart, robotica, schone technologieën en landbouw. Ze zullen ook verbonden zijn met de nationale AI-initiatieven van de lidstaten en kunnen gebruikmaken van Europese test- en experimenteerfaciliteiten,  de TEF's, en digitale innovatiehubs.
Deze zullen als one-stop-shops fungeren en aan startups, MKB's en AI-onderzoekers volledige ondersteuning bieden: toegang tot AI-geoptimaliseerde high-performance computing (HPC) resources, trainingen en technische expertise.
Een van de AMI's (EUROHPC-2024-CEI-AI-01) is gericht op entiteiten die EuroHPC-supercomputers hosten en een AI-fabriek willen opzetten en eventueel een geavanceerd experimenteel AI-geoptimaliseerd supercomputingplatform willen integreren. De tweede ((EUROHPC-2024-CEI-AI-02) is bedoeld voor degenen die de intentie hebben om een AI-geoptimaliseerde supercomputer aan te schaffen of een bestaande EuroHPC-supercomputer te verbeteren door AI-capaciteiten toe te voegen en bijbehorende AI-fabrieken op te zetten.

De tweede golf van geselecteerden van het programma

Terwijl de eerste zeven Europese AI-fabrieken in de eerste helft van 2025 zullen worden uitgerold in Finland, Duitsland, Griekenland, Italië, Luxemburg, Spanje en Zweden, zullen zes nieuwe projecten worden ondersteund door een gecombineerde nationale en Europese investering van ongeveer 485 miljoen euro. Elk van hen zal bijdragen aan het versterken van het Europese AI-ecosysteem en tegelijkertijd inspelen op de specifieke behoeften van het gastland. De AI Factory Bulgarije in Sofia (BRAIN++) zal zich richten op de ontwikkeling van Bulgaarse taalinmodellen en robotische AI, terwijl SLAIF in Slovenië zich zal concentreren op de ontwikkeling van AI-tools om publieke diensten en bedrijven te optimaliseren.
In Oostenrijk zal het AI:AT-project de integratie van AI in de verwerkende industrie bevorderen. PIAST in Polen daarentegen, heeft als doel de adoptie van AI in verschillende sectoren, waaronder ruimtevaart, robotica, levenswetenschappen, energie, en duurzaamheid, te versnellen.
De twee geselecteerde projecten in Frankrijk en Duitsland zullen steunen op de eerste exascale-supercomputers van EuroHPC.
De JUPITER AI Factory, JAIF, zal gebruikmaken van JUPITER, de eerste Europese exascale-supercomputer, gehost door het Jülich Supercomputing Centre in Duitsland, om de ontwikkeling en inzet van AI-oplossingen te ondersteunen. Het project omvat een experimenteel platform voor de ontwikkeling en het testen van AI-modellen: JARVIS (JUPITER Advanced Research Vehicle for Inference Services), een inferentiemodule ontworpen om de uitvoering en optimalisatie van AI-modellen te versnellen.
De AI Factory Frankrijk (AI2F) rust op een gedecentraliseerde benadering waarbij een grote diversiteit aan actoren betrokken is. Van startups tot grote industriële groepen, via onderzoeksfaciliteiten, datacenters, universiteiten, en incubators, het project streeft ernaar om alle belanghebbenden rond innovatieve projecten te verenigen. Het consortium wordt geleid door GENCI (Grand Équipement National de Calcul Intensif), in samenwerking met academische, innovatieve en toonaangevende industriële actoren zoals INRIA, CNRS, CEA, CINES, CNRS, AMIAD, France Universités, Mission French Tech, Station-F, of Hub France IA,
Frankrijk zal zijn expertise en geavanceerde rekeninfrastructuren ter beschikking stellen:
  • Jean Zay bij het IDRIS (Institut du Développement et des Ressources en Informatique Scientifique);
  • Adastra bij het CINES (Centre Informatique National de l'Enseignement Supérieur); 
  • Joliot-Curie bij het TGCC (Très Grand Centre de Calcul) van het CEA;
  • Alice Recoque. Vernoemd naar deze Franse pionier in informatica en AI, die in 2021 overleed, zal deze exascale-supercomputer, gepland voor 2026, ook worden geïnstalleerd bij het TGCC van het CEA.
Clara Chappaz, gedelegeerd minister voor AI, benadrukt:
"Frankrijk speelt een leidende rol in de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie in Europa. Het AI Factory France-project, door de diversiteit van de aangeboden diensten, getuigt van de opmerkelijke dynamiek van ons ecosysteem in kunstmatige intelligentie. Door private en publieke actoren toegang tot gegevensdiensten, opleiding, rekentijd en financieringsondersteuning te bieden, helpt dit voorbeeldige project onze bedrijven te innoveren en versterkt het onze Europese soevereiniteit."

Beter begrijpen

Wat is een exascale-supercomputer en waarom is deze belangrijk in de huidige AI-context?

Een exascale-supercomputer is een computer die ten minste een triljoen (10^18) berekeningen per seconde kan uitvoeren. Het is cruciaal voor AI omdat het de verwerking van grote datasets en complexe berekeningen mogelijk maakt die nodig zijn om geavanceerde AI-modellen te ontwikkelen.

Wat is de rol van EuroHPC JU bij de ontwikkeling van high-performance computing-infrastructuren in Europa?

EuroHPC JU is een gezamenlijke onderneming van de EU die zich inzet voor de ontwikkeling en implementatie van een supercomputinginfrastructuur in heel Europa. Het streeft ernaar de EU te positioneren als wereldleider op het gebied van high-performance computing, essentieel voor onderzoek, industrie en AI-ontwikkeling.